Spis treści:
Czym jest rozejście spojenia łonowego? Przyczyny Objawy rozejścia spojenia łonowego Jak sprawdzić czy doszło do rozejścia spojenia łonowego? Do jakiego lekarza się zgłosić? Leczenie i profilaktyka nawrotówCzym jest rozejście spojenia łonowego?
Spojenie łonowe łączy ze sobą dwie kości łonowe miednicy wyczuwalne na samym dole podbrzusza przed kroczem. Powierzchnie kości łonowych pokryte są chrząstką szklistą, a pomiędzy nimi znajduje się włóknisty krążek międzyłonowy. Połączenie to stanowi rodzaj chrząstkozrostu, choć uważa się, że jest to forma przejściowa między chrząstkozrostem a stawem. Od góry spojenie łonowe jest stabilizowane więzadłem łonowym górnym a od dołu więzadłem łukowatym.
Rolą spojenia łonowego jest elastyczna stabilizacja miednicy, amortyzacja obciążeń podczas chodzenia i tym samym ochrona narządów wewnętrznych położonych w obrębie podbrzusza. W trakcie porodu elastyczność pierścienia miednicy ułatwia przechodzenie rodzącego się dziecka przez kanał rodny.
W przypadku rozejścia się spojenia łonowego dochodzi do nadmiernego rozluźnienia tego połączenia, wskutek czego kości łonowe rozsuwają się, a przestrzeń między nimi może ulec zwiększeniu.
Przyczyny
Rozejście spojenia łonowego w ciąży
U kobiet w trzecim trymetrze ciąży pod wpływem zmian hormonalnych dochodzi do fizjologicznego rozluźnienia więzadeł miednicy, w tym więzadeł spojenia łonowego. Celem powyższych zmian jest ułatwienie porodu siłami natury. W pewnych okolicznościach rozluźnienie spojenia łonowego zachodzi zbyt wcześnie i jest zbyt duże, co może prowadzić do jego rozejścia.
Urazowe rozejście spojenia
Do rozejścia spojenia łonowego może dojść także wskutek urazu mechanicznego. U osób starszych przyczynę stanowi zwykle upadek na miednicę z własnej wysokości (uraz niskoenergetyczny). U osób młodszych do uszkodzenia miednicy dochodzi najczęściej wskutek urazu wysokoenergetycznego (wypadek komunikacyjny, upadek z dużej wysokości, czasami kontuzja w kontaktowych grach zespołowych). Nierzadko rozejście spojenia łonowego stanowi część składową mnogich obrażeń miednicy, np. złamań kości czy zwichnięcia stawów krzyżowo-biodrowych.
Objawy rozejścia spojenia łonowego
Objawami wskazującymi na możliwe rozejście spojenia łonowego u kobiet w ciąży są:
- ból w dolnej części podbrzusza, często określany jako tępy, rozrywający,
- tkliwość palpacyjna na połączeniu kości łonowych,
- nasilenie bólu podczas stania na jednej nodze, chodzenia, podnoszenia ciężarów.
Kasia z recepcji
Jesteś w ciąży i niepokoi Cię nietypowy ból podbrzusza nasilający się podczas chodzenia?
Umów wizytę u ginekologa, który sprawdzi przyczynę dolegliwości, a w razie potrzeby skieruje na konsultację ortopedyczną.
Umów wizytę u ginekologa w KrakowieU osób, u których doszło do urazu w obrębie miednicy, dolegliwości są zwykle znacznie bardziej nasilone. W okolicy spojenia łonowego może pojawić się krwiak, a chodzenie jest niemożliwe z powodu silnego bólu podbrzusza przy próbie obciążenia kończyny. Jeśli doszło do rozejścia się spojenia łonowego, towarzyszących złamań miednicy z utratą stabilności jej pierścienia i uszkodzenia bogatej sieci naczyń krwionośnych tej okolicy, może dojść do krwotoku wewnętrznego i rozwoju wstrząsu. Obserwuje się spadek ciśnienia tętniczego, tachykardię (przyspieszoną częstość bicia serca), bladość skóry, omdlenie. Jest to stan zagrażający życiu i wymagający pilnej interwencji lekarskiej.
Kasia z recepcji
Upadłeś na biodro lub pośladki, czego skutkiem jest ból w okolicy spojenia łonowego?
Chodzenie i aktywność fizyczna nasilają dolegliwości? Sprawdź czy nie doszło do urazu spojenia łonowego - umów konsultację ortopedyczną z USG.
Umów wizytę u ortopedy w KrakowieJak sprawdzić czy doszło do rozejścia spojenia łonowego? Do jakiego lekarza się zgłosić?
Przewlekłe objawy rozejścia spojenia łonowego są najczęściej obserwowane u kobiet w zaawansowanej ciąży. W przypadku pojawienia się bólu w okolicy spojenia łonowego, promieniującego do brzucha, należy zgłosić się na pilną wizytę do lekarza ginekologa. Jeżeli ginekolog stwierdzi możliwość uszkodzenia spojenia łonowego, skieruje pacjentkę na badanie USG do lekarza ortopedy.
U osób po upadkach ból spojenia łonowego stanowi wskazanie do pilnej konsultacji ortopedycznej.
Nieinwazyjne badanie USG spojenia łonowego
USG spojenia łonowego jest łatwo dostępną i bezpieczną dla płodu metodą diagnostyczną. Jak dotąd nie wykazano żadnego negatywnego wpływu fal ultradźwiękowych wykorzystywanych w USG na rozwój dziecka. W związku z tym, u kobiety w ciąży wykorzystuje się głównie tę formę badania obrazowego. Badanie może być dowolnie powtarzane w razie potrzeby.
RTG, tomografia komputerowa miednicy
W przypadku podejrzenia towarzyszących urazów miednicy, lekarz może zadecydować o poszerzeniu diagnostyki o zdjęcia RTG lub tomografię komputerową. Dzięki temu można wykryć ewentualne złamania zagrażające stabilności pierścienia miednicy. Tomografia komputerowa z wizualizacją 3D umożliwia bardziej precyzyjną ocenę urazów mnogich miednicy oraz stanowi podstawę do planowania ewentualnego leczenia chirurgicznego. Czasami może być konieczne przeprowadzenie badania rezonansu magnetycznego celem uwidocznienia tkanek miękkich i narządów wewnętrznych miednicy mniejszej.
Leczenie i profilaktyka nawrotów
Leczenie zachowawcze
U kobiet w ciąży i po porodzie wystarczające jest postępowanie zachowawcze. Aby spojenie łonowe mogło się zagoić, konieczny jest odpoczynek (brak działania sił ścinających na chrząstkozrost podczas naprzemiennego stawiania kroków). Wskazane jest przebywanie głównie w pozycji leżącej. W tym okresie warto także rozważyć stosowanie specjalnego pasa stabilizującego miednicę. Jeśli dolegliwości bólowe przeszkadzają w codziennym funkcjonowaniu, lekarz może zaproponować objawowe leczenie przeciwbólowe (farmakoterapię). Po uzyskaniu zgody od lekarza (najczęściej kilka tygodni po porodzie) chodzenie jest możliwe z odciążeniem kul, a następnie z asystą fizjoterapeuty. Bardzo ważne jest wykonywanie ćwiczeń mięśni stabilizujących stawy biodrowe, kręgosłup i ułożenie miednicy. Specjalistyczny i bezpieczny trening układany jest przez fizjoterapeutę.
U osób po lekkich urazach miednicy, kiedy rozejście spojenia łonowego jest jedyną kontuzją, postepowanie jest bardzo podobne jak u kobiet w ciąży. Chodzenie jest zwykle możliwe nieco wcześniej – po kontrolnym badaniu USG potwierdzającym wygojenie spojenia łonowego.
Poród naturalny czy cesarka?
Czy kobieta z rozejściem spojenia łonowego może rodzić naturalnie czy też konieczne jest wykonanie cesarskiego cięcia? Decyzję o tym zawsze podejmuje lekarz ginekolog po konsultacji z lekarzem ortopedą. Brane są pod uwagę indywidualne uwarunkowania anatomiczne miednicy ciężarnej, wielkość płodu, schorzenia współistniejące, a także stopień rozejścia i wygojenia się spojenia łonowego. W większości przypadków nie ma konieczności przeprowadzania cesarskiego cięcia.
Rozejście spojenia po porodzie
Bardzo często objawy rozejścia spojenia łonowego są zauważane po porodzie. Postępowanie jest analogiczne do leczenia zachowawczego w czasie ciąży.
Leczenie operacyjne
Leczenie operacyjne podejmuje się najczęściej w urazowych uszkodzeniach spojenia łonowego z następową niestabilnością pierścienia miednicy. W większości przypadków jednocześnie zaopatrywane jest uszkodzenie stawów krzyżowo-biodrowych lub złamania kości miednicy. Konieczna jest repozycja odpowiednich części miednicy i ich stabilizacja specjalnymi płytkami i śrubami. Zabieg operacyjny jest planowany i przeprowadzany przez lekarza ortopedę.
Jeśli doszło do izolowanego uszkodzenia miednicy w okolicy spojenia łonowego i po próbie leczenia zachowawczego ból nie uległ złagodzeniu, również w tych przypadkach można rozważyć podjęcie leczenia operacyjne. Decyzję podejmuje lekarz ortopeda.
Profilaktyka
Niezależnie od przyczyny rozejścia spojenia łonowego, w okresie rekonwalescencji zaleca się postępowanie nakierowane na profilaktykę nawrotu tego problemu. Podczas spotkań z fizjoterapeutą przekazywane są informacje odnośnie dozwolonych i zakazanych pozycji ciała, a także instruktaż ćwiczeń wzmacniających odpowiednie mięśnie tułowia oraz mięśnie dna miednicy. U osób starszych zaleca się dodatkowo trening równowagi prowadzony w warunkach asekuracji, którego celem jest zapobieganie kolejnym upadkom i nawrotom uszkodzeń miednicy.
