Spis treści:
Rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego ACL prywatnie Uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego ACL Kiedy wykonuje się operację? Na czym polega rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego? Rekonstrukcja więzadła ACL – rekonwalescencja po operacji Inne metody leczenia uszkodzenia więzadła krzyżowego ACLRekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego ACL prywatnie
Kasia z recepcji
W ULTRAMEDICA w Krakowie umówisz wizytę u ortopedy, który dokładnie zbada Twoje kolano i zakwalifikuje do zabiegu rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego ACL. Zatrudniamy ortopedów operujących m.in. w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie. Zarezerwuj wizytę i skonsultuj Twój problem z kolanem.
Umów wizytę u ortopedy w Krakowie
Rekonstrukcja ACL - cena
Cena zabiegu rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego różni się zależnie od techniki operacyjnej i rodzaju mocowania przeszczepu za pomocą specjalnych implantów. Podczas wizyty kwalifikującej do zabiegu lekarz ortopeda indywidualnie oszacuje koszt rekonstrukcji ACL wykonywanej prywatnie.
Uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego ACL
Gdzie leży więzadło krzyżowe przednie?
Więzadło ACL (anterior cruciate ligament) należy do struktur wewnątrzstawowych kolana. Więzadło ACL przyczepia się na wewnętrznej powierzchni kłykcia bocznego kości udowej, kieruje się skośnie w dół, do przodu i przyśrodkowo, kończąc się na przednim polu międzykłykciowym kości piszczelowej.
Więzadło ACL – za co jest odpowiedzialne?
Więzadło to jest odpowiedzialne za utrzymywanie mechanicznej stabilności przedniej i rotacyjnej kolana. Oznacza to, że więzadło ACL chroni staw kolanowy przed:
- nadmiernym przesunięciem się piszczeli do przodu względem kości udowej,
- rotowaniu się tych kości w przeciwnych kierunkach w płaszczyźnie poprzecznej.
Więzadło krzyżowe przednie jest bogate w receptory, których pobudzenie zależne od napięcia więzadła informuje o aktualnych ułożeniu stawu. Taką funkcję więzadła określa się proprioceptywną. Dzięki temu kolano jest lepiej chronione przed przeciążeniami i skręceniem.
Jak dochodzi do uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego ACL?
Więzadło krzyżowe przednie to jedno z najczęściej kontuzjowanych struktur stawu kolanowego. Do uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego dochodzi najczęściej podczas uprawiania dyscyplin sportowych takich jak: piłka nożna, koszykówka, siatkówka, rugby, narty, tenis ziemny.
Typowym mechanizmem uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego ACL jest silna rotacja kości udowej przy ustabilizowanej piszczeli, zwłaszcza, gdy towarzyszy temu koślawienie kolana.
Kontuzja może nastąpić np. po zeskoku na nogę z jednoczesną próbą zmiany kierunku biegu lub gdy po upadku na stoku nie dojdzie do wypięcia się narty. Siła w trakcie urazu musi przewyższać wytrzymałość mechaniczną więzadła ACL.
Uszkodzenie ACL to uraz nie tylko zarezerwowany dla sportowców. Zerwanie więzadła krzyżowego przedniego to także efekt wypadków komunikacyjnych, w tym upadków z rozpędzonej hulajnogi miejskiej. Każde nagłe złe ustawienie kolana, któremu towarzyszy brak odpowiedniej stabilizacji mięśniowej, może doprowadzić do uszkodzenia więzadeł krzyżowych kolana.
Objawy uszkodzenia więzadła ACL
- ból, możliwy słyszalny trzask w momencie urazu,
- obrzęk stawu kolanowego, który może narastać przez 24-48 godzin po urazie,
- uczucie niestabilności kolana,
- dodatnie testy więzadłowe wykonywane przez lekarza ortopedę, np. test szuflady przedniej, Lachmanna, pivot shift.
Nasilenie objawów może być zróżnicowane zależnie od stopnia uszkodzenia więzadła – lekkie naderwanie więzadła nie musi wcale dawać dolegliwości bólowych czy dużego obrzęku kolana.
Uszkodzenie więzadła ACL określa się w poniższej skali:
- 1 stopień – naciągnięcie więzadła z zachowaniem stabilności kolana,
- 2 stopień – naddarcie więzadła z niestabilnością w teście szuflady przedniej wynoszącą do 5 mm;
- 3 stopień – całkowite zerwanie lub wygojenie więzadła w rozciągnięciu powodujące niewydolność więzadła ACL i niestabilność w teście szuflady przedniej powyżej 5 mm.
Diagnostyka uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego
Każdy uraz kolana wymaga diagnostyki przeprowadzonej przez lekarza ortopedę. Nawet, jeśli na SOR wykluczono złamanie i stwierdzono „stłuczenie kolana”, konieczna jest kontynuacja diagnostyki. Badanie USG i rezonans magnetyczny kolana pozwalają na wykrycie uszkodzeń tkanek miękkich, których nie widać na zdjęciach rentgenowskich.
W trakcie wizyty lekarskiej ortopeda wykona testy sprawdzające wydolność więzadła krzyżowego przedniego oraz przeprowadzi szczegółowe badanie USG. Jeśli stwierdzi cechy uszkodzenia więzadła, zleci wykonanie badania rezonansu magnetycznego, które pozwoli na bardziej precyzyjną ocenę uszkodzenia więzadła ACL.
Jeśli masz już wyniki rezonansu kolana, przynieś je ze sobą na wizytę. Otrzymasz wskazówki co do dalszego postępowania oraz plan leczenia zachowawczego lub operacyjnego.
Kasia z recepcji
Postaw na precyzyjną diagnostykę skręcenia kolana i otrzymaj szczegółowy plan leczenia.
Zarezerwuj wizytę u ortopedy w Krakowie
Kiedy wykonuje się operację?
Zerwane więzadło ACL a praca i sport
To czy więzadło ACL powinno być rekonstruowane, zależy od preferowanego poziomu aktywności sportowej pacjenta. Jeśli jesteś biegaczem, miłośnikiem nart lub pasjonatem długich wędrówek górskich, prawdopodobnie wskazane będzie odtworzenie funkcji stabilizującej więzadła ACL.
Uprawianie sportu w warunkach dużej niestabilności kolana może być przyczyną nadmiernego przeciążenia stawu i przyspieszenia rozwoju zmian zwyrodnieniowych. W pierwszej kolejności możesz mieć problemy z łąkotkami (pęknięcia, wzrost ryzyka większego uszkodzenia), później zwiększa się zużycie chrząstki stawowej kolana. Ponadto brak stabilizacji mechanicznej kolana ze strony ACL pociąga za sobą zwiększoną aktywność mięśni kulszowo-goleniowych, co ma negatywny wpływ na technikę i ekonomię biegu.
Leczenie operacyjne zalecane jest również osobom wykonującym prace fizyczne, np. pracownikom budowlanym, osobom świadczącym usługi wykończeniowe czy nawet kurierom noszącym cięższe pakunki.
W większości wyżej wspomnianych przypadków wykonuje się operację naprawy lub rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego.
Życie bez rekonstrukcji więzadła ACL
Jeśli prowadzisz siedzący tryb życia i nie zamierzasz podejmować aktywności silnie obciążających kolano, lekarz ortopeda może zaproponować skupienie się na leczeniu zachowawczym. Pomimo zerwanego więzadła będziesz w stanie normalnie chodzić po płaskim równym terenie, jeździć na rowerze i wykonywać większość obowiązków życia codziennego. Momenty uciekania kolana mogą zdarzać się np. podczas schodzenia ze schodów, wstawania z krzesła oraz wsiadania do auta, autobusu czy tramwaju. Kolano może uciekać przy przyspieszeniu kroku, zwłaszcza podczas spaceru po nierównym terenie.
Aby zminimalizować skutki niestabilności kolana, konieczne jest wykonywanie specjalnych ćwiczeń wzmacniających mięśnie stabilizujące kolano. Dzięki odpowiednio dobranej rehabilitacji masz większe szanse ochronić kolano przed przedwczesnym zwyrodnieniem.
Kasia z recepcji
Zastanawiasz się, czy zabieg rekonstrukcji ACL będzie dla Ciebie odpowiednim wyborem? Skonsultuj się z lekarzem ortopedą, który dokładnie zbada kolano i zaproponuje optymalne rozwiązanie dopasowane do Twojego poziomu aktywności.
Umów się na konsultację ortopedyczną
Jak wzmocnić mięśnie przed rekonstrukcją więzadła?
Im lepiej wyćwiczysz mięśnie w obrębie stawu kolanowego przed operacją, tym szybciej powrócisz do upragnionej aktywności. Zabieg powoduje przejściowe osłabienie mięśni ze względu na pewne ograniczenia w początkowym okresie pooperacyjnym. Jeśli wystartujesz z wyższego poziomu, dużo łatwiej będzie przebiegał proces rekonwalescencji.
Na czym polega rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego?
Na czym polega operacja?
Rekonstrukcję więzadła ACL wykonuje się metodą artroskopową. Oznacza to przeprowadzenie operacji w sposób małoinwazyjny bez konieczności otwierania stawu. Lekarz ortopeda rekonstruuje więzadło ACL narzędziami wprowadzanymi przez około 10-milimetrowe otwory w skórze. Przebieg procedur jest obserwowany w czasie rzeczywistym na ekranie monitora. Dzięki minimalnej ingerencji w staw kolanowy dolegliwości bólowe po zabiegu są mniejsze, możesz znacznie szybciej wstawać z łóżka i rozpocząć rehabilitację. Ponadto blizny po operacji są znacznie mniej widoczne.
Jakie znieczulenie jest najczęściej stosowane podczas rekonstrukcji ACL?
Zabiegi artroskopii kolana wykonuje się przeważnie w znieczuleniu podpajęczynówkowym. Podczas rekonstrukcji kolana nie będziesz nic czuć od pasa w dół. Przebieg zabiegu możesz oglądać razem z lekarzem na ekranie monitora. Gdy planowane są dłuższe zabiegi rekonstrukcyjne kolana, lekarz anestezjolog może zadecydować o zastosowaniu znieczulenia ogólnego, podczas którego pacjent pozostaje nieprzytomny.
Artroskopia rozpoczyna się oceną struktur wewnątrzstawowych kolana. Jeśli lekarz wykryje dodatkowo jakieś nieprawidłowości, może je zaopatrzyć w ramach tego samego zabiegu artroskopii. Na przykład często usuwana jest przerośnięta błona maziowa, gdy rekonstrukcja wykonywana jest w późniejszym okresie od urazu.
Skąd pobierany jest przeszczep do rekonstrukcji ACL?
Materiał na przeszczep pobiera się ze ścięgna mięśnia półścięgnistego uda, więzadła rzepki lub ścięgna mięśnia czworogłowego uda. Decyzja o tym, skąd pobrać przeszczep, jest podejmowana przez ortopedę na podstawie indywidualnych uwarunkowań anatomicznych kolana pacjenta.
Znacznie rzadziej materiał na przeszczep stanowi allograft czyli ludzka tkanka pochodząca z banku tkanek. Najczęściej wykorzystuje się w tym celu ścięgno Achillesa pozyskane od zmarłego dawcy.
Istnieje także możliwość wszczepienia całkowicie sztucznego więzadła, niemniej jednak wyniki odległe zabiegów tego rodzaju są zróżnicowane ze względu na wyższe ryzyko awulsyjnego zerwania sztucznej protezy więzadła.
W jaki sposób przeszczep ACL jest stabilizowany w stawie kolanowym?
Przeszczep więzadła ACL stabilizowany jest we wcześniej wywierconych kanałach w kości udowej i kości piszczelowej. Przytwierdzenie przeszczepu do kości może zostać uzyskane za pomocą śrub interferencyjnych, śrub tytanowych lub specjalnych systemów z endobuttonem na kości piszczelowej. Wybór stabilizacji należy zawsze do ortopedy przeprowadzającego zabieg rekonstrukcji ACL.
Dodatkowe procedury towarzyszące rekonstrukcji ACL
W przypadku ciężkich urazów kolana, ortopeda rozważa jednoczesną naprawę wielu struktur, np. rekonstrukcję więzadła krzyżowego tylnego (PCL, posteriori cruciate ligament), szycie pękniętej łąkotki lub zaopatrzenie ostrych uszkodzeń chrząstki stawowej. Często wykonuje się jednoczesne zaopatrzenie uszkodzenia więzadła oraz łąkotki. Nie zawsze jednak możliwe jest przeprowadzenie wszystkich wymaganych procedur w ramach jednego zabiegu. Każda mnoga kontuzja stawu kolanowego wymaga indywidualnego podejścia i ustalenia kolejnych etapów leczenia.
Ile dni w szpitalu trzeba zostać po zabiegu rekonstrukcji ACL?
Większość pacjentów po rekonstrukcji ACL pozostaje w szpitalu przez 1 dzień. Jeśli zastosowano znieczulenie ogólne, może być konieczne wydłużenie czasu obserwacji. Zanim otrzymasz wypis ze szpitala, musisz być w stanie samodzielnie chodzić za pomocą kul.
Rekonstrukcja więzadła ACL – rekonwalescencja po operacji
Pierwsze dni po rekonstrukcji ACL
Przez pierwsze kilka dni po zabiegu postaraj się trzymać nogę nieco na podwyższeniu. Unikaj zbyt długiego siedzenia z nogą opuszczoną w dół. Pozwoli to na ograniczenie obrzęku w obrębie kończyny dolnej. Przyjmuj leki przepisane przez lekarza. Aby dodatkowo złagodzić dolegliwości bólowe stawu kolanowego, możesz stosować zimne okłady z lodu lub mrożonek zawiniętych w ręcznik.
Jak długo boli kolano po operacji?
Każdy zabieg operacyjny, nawet małoinwazyjny, wiąże się z przerwaniem ciągłości określonych struktur. Pobudzane są nocyreceptory odpowiedzialne za odczuwanie bólu. Jednocześnie uaktywniają się fizjologiczne miejscowe procesy gojenia i przebudowy tkanek. Dolegliwości bólowe powinny zostać złagodzone lekami przepisanymi przez lekarza i chłodnymi okładami. Po około 1-2 tygodniach ból stawu kolanowego stopniowo ustępuje.
Niepokojącymi objawami, które wymagają pilnej konsultacji ortopedycznej, mogą być:
- gorączka powyżej 38 stopni Celsjusza, która NIE wynika z grypy czy innej choroby zakaźnej,
- bardzo duże nasilenie bólu kolana,
- narastający, rozpierający obrzęk kolana,
- silne zaczerwienienie kolana.
Jeśli odczuwasz powyższe objawy, jak najszybciej zgłoś się do lekarza ortopedy.
Jak długo trzeba chodzić o kulach?
Kule stanowią pomoc i asekurację przed upadkiem, gdy operowane kolano jest jeszcze „niepewne”. Większość pacjentów odstawia kule do miesiąca czasu po operacji. Wcześniej możliwe jest obciążanie kończyny według zaleceń lekarza ortopedy.
Jak długo nosić ortezę po zabiegu?
Orteza ma ochraniać przeszczep przed zbyt gwałtownym i niekontrolowanym napięciem we wczesnym etapie po operacji. Wraz z progresem rehabilitacji i uzyskaniem dobrej stabilizacji mięśniowej kolana, ortezę można odstawić. Większość pacjentów rezygnuje z ortezy po około 4 tygodniach po zabiegu.
Jak długo spać w ortezie po zabiegu?
Najlepsza pozycją do spania jest pozycja na wznak – na plecach. Pod nogę z orteza podłóż klin, aby kończyna znajdywała się w lekkim podwyższeniu. Jeśli nie możesz już wytrzymać w pozycji na wznak, możesz spróbować spać na boku. Musisz jednak zadbać o obłożenie nogi kołdrą lub poduszkami tak, aby zapobiec niekontrolowanym zmianom operowanej nogi podczas snu.
Jak długo potrzebne jest L4 – zwolnienie lekarskie?
Długość zwolnienia lekarskiego zależy od rodzaju wykonywanej pracy. Jeśli pracujesz zdalnie przy komputerze, do pracy możesz już powrócić w 3-4 tygodniu od zabiegu. Jeśli wykonujesz typową pracę fizyczną, o przyznaniu zdolności do pracy każdorazowo decyduje lekarz.
Rekonstrukcja ACL – rehabilitacja
Rehabilitacja ACL etapy:
I etap (2-4 dzień po operacji):
- cele: zmniejszenie obrzęku i bólu stawu kolanowego, bezpieczny dla przeszczepu zakres ruchomości kolana;
- szyna CPM w zakresie 0-45 stopni, schładzanie i układanie nogi na podwyższeniu, ćwiczenia izometryczne, proste ćwiczenia czynne.
II etap (5-14 dzień):
- cele: wzmocnienie mięśni, poprawa czucia głębokiego, reedukacja chodu;
- ćwiczenia zakresu ruchu według wytyczonych ortopedy, ćwiczenia czynne, mobilizacje rzepki, terapia manualna.
III etap (2-4 tydzień):
- mobilizacja blizn pooperacyjnych,
- ćwiczenia zakresu ruchu,
- ćwiczenia proprioceptywne o wyższym poziomie trudności,
- ćwiczenia wzmacniające mięsień czworogłowy uda i mięśnie kulszowo-goleniowe w zamkniętym łańcuchu kinematycznym – z oparciem stopy na podłożu.
IV etap (3-12 tydzień):
- ćwiczenia siły mięśniowej czworogłowego uda i mięśni kulszowo-goleniowych;
- ćwiczenia wytrzymałości siłowej;
- podstawowe ćwiczenia funkcjonalne.
V etap: (powyżej 3 miesiąca od operacji):
- nacisk na dynamiczną stabilność stawu kolanowego,
- bardziej złożone ćwiczenia funkcjonalne,
- stopniowe wdrażanie elementów przygotowujących do powrotu do sportu (zależnie od postępów rehabilitacji w kolejnych miesiącach).
Przejścia pomiędzy kolejnymi etapami rehabilitacji są sprawą indywidualną zależną od osiągania sprawności kolana pozwalającej na zwiększanie trudności ćwiczeń.
Kiedy powrót do sportu po rekonstrukcji ACL?
Jeśli biegasz rekreacyjnie lub uwielbiasz chodzić po górach, powrót do tych aktywności jest możliwy w około 7 miesiącu po zabiegu rekonstrukcji ACL. Bardziej dynamiczne sporty (np. narciarstwo), a także sporty kontaktowe (piłka nożna, koszykówka) wymagają osiągnięcia niezawodnej stabilności funkcjonalnej kolana. Powrót do tego rodzaju sportów następuje u większości pacjentów około 12 miesięcy po rekonstrukcji ACL.
Inne metody leczenia uszkodzenia więzadła krzyżowego ACL
W metodzie Internal Bracing możliwe jest zachowanie własnego więzadła krzyżowego przedniego ACL. Na więzadło zakładana jest specjalna taśma, która stanowi pomost stabilizujący i chroniący więzadło przed rozciągnięciem w okresie gojenia. Dzięki temu zachowywana jest naturalna biomechanika więzadła oraz utrzymana zostaje rola proprioceptywna. Nie ma konieczności pobierana przeszczepu.
Metoda Internal Bracing może być stosowana jedynie w wybranych typach uszkodzeń więzadła ACL. Aby dowiedzieć się, czy Twój staw kolanowy może być operowany tą metodą, umów konsultację z lekarzem ortopedą.