Choroba Kienbocka – martwica kości księżycowatej

Na czym polega choroba Kienbocka?

Choroba Kienbocka to inaczej jałowa martwica kości księżycowatej nadgarstka.

Schorzenie często ma związek z przewlekłym przeciążeniem lub przebytym ostrym stłuczeniem dłoni. Schorzenie cechuje rozmiękanie kości, spadek jej odporności mechanicznej, fragmentacja oraz ostatecznie deformacja kości okolicy nadgarstka. Przyległa kość główkowata ulega przesunięciu w kierunku bliższym, kość łódeczkowata ustawia się w nadmiernym zgięciu. Skutkiem zaniedbanej i nieleczonej choroby Kienbocka jest zwiększone ryzyko przyspieszonego zwyrodnienia stawów nadgarstka i związana z tym przewlekła bolesność ręki.

Martwica kości księżycowatej – objawy

Najczęściej zgłaszane objawy przez pacjentów z chorobą Kienbocka:

• ból strony grzbietowej nadgarstka,
• możliwy obrzęk i bolesność palpacyjna w okolicy kości księżycowatej,
• ból nasilający się podczas ruchów ręką (może też występować w spoczynku i w nocy),
• osłabienie siły chwytu,
• postępujące ograniczenie ruchomości nadgarstka.

Kasia z recepcji

Zauważasz u siebie podobne objawy bolesności w okolicy nadgarstka?

Umów wizytę u lekarza ortopedy, by dokładnie zbadać przyczynę dolegliwości i otrzymać plan postępowania.

Umów wizytę u ortopedy w Krakowie

Z czego wynikają jałowe martwice kości?

Obecnie uważa się, że główne znaczenie dla rozwoju jałowych martwic kości mają zaburzenia ukrwienia, które mogą wynikać z wielu czynników:

• anomalie anatomiczne (zmniejszona liczba naczyń zaopatrujących kość księżycowatą, kształt kości księżycowatej predysponujący do podwichnięć, tzw. „ujemna” odmiana kości promieniowej),
• praca zawodowa lub sport przewlekłe przeciążające stawy nadgarstka,
• ostry uraz – w momencie upadku na rękę może dojść do kompresji kości księżycowatej pomiędzy kością promieniową przedramienia i kością główkowatą nadgarstka, co sprzyja uszkodzeniom naczyń doprowadzających krew do kości księżycowatej.

U kogo najczęściej występuje choroba Kienbocka?

Choroba Kienbocka diagnozowana jest zwykle u pacjentów pomiędzy 20 a 40 rokiem życia. Schorzenie częściej dotyka mężczyzn niż kobiet. Zmiany niedokrwienne i martwicze kości księżycowatej występują jednostronnie i najczęściej są związane z przebytą kontuzją lub kumulacją mikrouszkodzeń okolicy nadgarstka.

Diagnostyka jałowej martwicy kości księżycowatej

Wizyta u lekarza ortopedy pozwala na przeprowadzenie odpowiedniej diagnostyki umożliwiającej rozpoznanie schorzenia na wczesnym etapie, zanim dojdzie do trwałych powikłań - zapadnięcia się struktur nadgarstka i zwyrodnienia stawów.

Podczas wizyty w Ultramedica w Krakowie ortopeda dokładnie zbada nadgarstek – przeprowadzi badanie palpacyjne oraz określi zakres ruchomości w stawach ręki i przedramienia. Aby wykluczyć stany zapalne i urazy tkanek miękkich może być konieczne wykonanie badania USG, które jest dostępne na miejscu w gabinecie. Bolesność palpacyjna w rzucie kości nadgarstka stanowi wskazanie do RTG. Badaniem uzupełniającym jest rezonans magnetyczny ręki.

Przebieg choroby Kienbocka

Stopień 1

Brak objawów lub dyskomfort w okolicy ręki, możliwe uczucie przeciążenia nadgarstka. Na radiogramach ręki widoczny prawidłowy obraz, linijne złamania lub nieswoisty obraz kości księżycowatej. Na obrazach rezonansu obniżenie sygnału w sekwencjach T1-zależnych wynikające z ograniczenia ukrwienia kości księżycowatej względem otaczających kości nadgarstka.

Stopień 2

Obrzęk i wzmożona bolesność w rzucie kości księżycowatej, RTG: sklerotyzacja (miejscowe zagęszczenie tkanki kostnej), wyraźne linie złamania, wysokie ryzyko zapadnięcia się kości i jej deformacji.

Stopień 3

Ograniczenie ruchomości i sztywność w stawach nadgarstka. Na RTG deformacja kości księżycowatej z towarzyszącym przemieszczeniem przyległych kości lub bez.

Stopień 4

Przewlekły ból i obrzęk nadgarstka, osłabienie mięśni chwytnych ręki, trudność w wykonywaniu pracy z udziałem dłoni. W RTG widoczne deformacje kości księżycowatej, zmiany zwyrodnieniowe stawu śródnadgarstkowego i/lub promieniowo-nadgarstkowego.

Jak wygląda leczenie?

W początkowych stadiach choroby wystarczające jest leczenie zachowawcze. Leczenie polega na czasowym unieruchomieniu okolicy nadgarstka za pomocą specjalnej ortezy. Zmniejsza to urazowość i ryzyko deformacji kości księżycowatej, ponadto w niektórych przypadkach stwarza szansę na rewaskularyzacje kości. W większości przypadków zaleca się noszenie ortezy przez okres około 3 miesięcy.

W bardziej zaawansowanych stadiach choroby z głębokim niedokrwieniem i prawdopodobną deformacją stawu nadgarstka lekarz ortopeda może zadecydować o wdrożeniu leczenia chirurgicznego. Postępowanie może obejmować m.in.:

• procedury rewaskularyzacyjne (przeszczepy naczyniowe) służące odtworzeniu prawidłowego ukrwienia kości,
• procedury korekcyjne odciążające mechanicznie kość księżycowatą (chirurgiczne skrócenie kości główkowatej i/lub kości promieniowej) mające na celu uniknięcie deformacji nadgarstka,
• korekcja ustawienia kości łódeczkowatej z usztywnieniem (artrodezą) do kości czworobocznej większej i mniejszej lub kości główkowatej (z ewentualnym przeszczepem kostnym),
• resekcja bliższego szeregu kości nadgarstka lub totalna artrodeza nadgarstka (w zaawansowanych stadiach, kiedy inne metody pozostają nieskuteczne w ograniczeniu bólu i deformacji).

Kasia z recepcji

Masz dodatkowe pytania dotyczące leczenia choroby Kienbocka?

Umów wizytę u lekarza ortopedy i dowiedz się, która metoda leczenia będzie najbardziej odpowiednia dla Twojej ręki.

Umów wizytę u ortopedy w Krakowie

Żródła:

Allan Christopher. Martwice kości nadgarstka [w:] Trumble T., Budoff J., Cornwall R.; Ręka, łokieć, ramię – seria Core Knowledge in Orthopaedics. Edra 2006. s. 193-205.