Spis treści:
Choroba Dupuytrena, przykurcz Dupuytrena Objawy choroby Dupuytrena Leczenie choroby Dupuytrena
Kasia z recepcji
Niepokoją Cię guzki i zwłóknienia na dłoni? Umów wizytę u lekarza ortopedy z USG ręki i zdiagnozuj problem.
Umów wizytę u ortopedy w Krakowie
Choroba Dupuytrena, przykurcz Dupuytrena
Istotą choroby Dupuytrena jest nieprawidłowe tworzenie się guzków i zgrubień w obrębie rozcięgna dłoniowego, prowadząc do jego stopniowego skrócenia i rozwoju tzw. przykurczu Duputrena.
Rozcięgno dłoniowe to płaska struktura łącznotkankowa o trójkątnym kształcie, podstawą skierowaną do stawów śródręczno-paliczkowych, a wierzchołkiem do stawu nadgarstka.
Rozcięgno zawiera w sobie cztery podłużne pęczki skierowane do palców II-V. Rozcięgno dłoniowe połączone jest ze skórą przegrodą włóknistą, natomiast od strony mięśni połączenie stanowią więzadła łącznotkankowe tworzące przegrody dla nerwów i naczyń zaopatrujących rękę.
Choroba Dupuytrena charakteryzuje się zaburzeniem procesu tworzenia tkanki łącznej w obrębie rozcięgna dłoniowego. Początek schorzenia może być związany z przewlekłym przeciążeniem lub urazem ręki. Znaczenie ma tutaj aktywność niektórych cytokin, które pobudzają transformację fibroblastów w miofibroblasty. Ponadto bierze się również pod uwagę rolę substancji takich jak: transformujący czynnik wzrostu (TGF-beta), czynnik wzrostu fibroblastów oraz płytkowy czynnik wzrostu.
Powyższe zaburzenia prowadzą do miejscowego zagęszczenia komórek z przewagą fibroblastów i miofibroblastów – tworzą się specyficzne zgrubienia w obrębie rozcięgna dłoniowego. Badanie histologiczne wykazuje przewagę kolagenu typu III nad kolagenem typu I i II w tych zmianach.
Chorobę Dupuytrena często diagnozuje się u mężczyzn w wieku powyżej 50 roku życia, osób chorujących na cukrzycę oraz nadużywających alkoholu i palących papierosy. Pewne znaczenie może mieć tutaj wzmożona aktywność wolnych rodników w obszarze ręki. Uważa się ponadto, że choroba Dupuytrena ma podłoże genetyczne – spotyka się ją często u osób pochodzących z obszaru Północnej Europy.
Objawy choroby Dupuytrena
W początkowych stadiach choroby obserwuje się pojawianie guzków pod skórą na dłoniowej stronie ręki. Dolegliwości bólowe są zwykle obecne przy palpacji zmian.
Wraz z postępem zaawansowania choroby dochodzi do przykurczu pęczków rozcięgna dłoniowego. Objawia się to wymuszonym zgięciem palca w stawie śródręczno-paliczkowym. Podczas skurczu miofibroblastów w patologicznym rozcięgnie na palec zostaje przeniesiona znaczna siła. Gdy choroba zaatakuje pęczki dystalne, może również dojść do zgięciowego ustawienia w stawie międzypaliczkowym bliższym.
Z czasem przykurcz Dupuytrena nie pozwala na wyprostowanie palców – pacjent nie może położyć ręki na płaskim podłożu tak, aby cała powierzchnia dłoni przylegała do blatu stołu. Pojawiają się trudności w chwytaniu i manipulowaniu przedmiotami codziennego użytku, co utrudnia jakość życia. Ponadto przykurcz Dupuytrena stanowi dla wielu osób problem estetyczny.
Towarzyszącym objawem są wyrośla na grzbietowej stronie stawów międzypaliczkowych bliższych. Stanowią one nagromadzenie tkanki łącznej włóknistej. Na szczęście nie są one zbyt często bolesne.
Leczenie choroby Dupuytrena
Celem leczenia przykurczu jest przede wszystkim niwelacja tego efektu, łagodzenie dolegliwości bólowych, przywrócenie wyprostu palców i zachowanie prawidłowej funkcji ręki.
Ćwiczenia na przykurcz
Systematyczny masaż rozciegna dłoniowego i ćwiczenia zakresu ruchomości palców mogą nieco uelastycznic tkanki i zmniejszyć dolegliwości bólowe. Sama rehabilitacja nie jest jednak wystarczająca, by trwale pozbyć się przykurczu i odzyskać pełny wyprost w stawach palców.
Leczenie farmakologiczne
Do tej pory podejmowano próby iniekcji trypsyny oraz kortykosteroidów, których celem było niwelowanie dolegliwości bólowych. Obecnie metody farmakologiczne są stosowane głównie doraźnie, ze względu na dobrą dostępność bardziej skutecznych procedur nakierowanych na przywrócenie pełnego zakresu ruchu w stawach ręki.
Ostrzykiwanie kolagenazą
Obecnie coraz częściej stosuje się stosuje się ostrzykiwanie zwłóknień rozcięgna dłoniowego koleganezą. Substancja ta prowadzi do chemicznego rozpuszczenia zwłóknień, dzięki czemu możliwe jest uwolnienie zrostu bez ingerencji chirurgicznej. Leczenie kolagenazą nie jest jednak odpowiednie dla wszystkich pacjentów. Aby terapia okazała się skuteczna, konieczna jest odpowiednia kwalifikacja do zabiegu.
Leczenie operacyjne przykurczu Dupuytrena
Chirurgiczne uwolnienie zajętego chorobowo rozcięgna dłoniowego umożliwia pełne przywrócenie ruchomości palca. Metoda ta jest jednak bardziej inwazyjna w porównaniu do ostrzykiwania kolagenazą. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Chirurg wykonuje niewielkie nacięcie na dłoniowej stronie ręki tak, aby uzyskać dostęp do zgrubień tworzących przykurcz. Ponadto wskazane jest uwolnienie pęczków naczyniowo-nerwowych ręki, by zniwelować ewentualne towarzyszące zaburzenia (drętwienia palców, zmniejszone ukrwienie). W trakcie zabiegu mobilizuje się również pozostałe tkanki istotne dla zachowania prawidłowej funkcji ręki.
Obecnie zabiegi chirurgicznego uwolnienia przykurczu Dupuytrena wykonuje się technikami małoinwazyjnymi – nacięcie na ręce jest niewielkie i szybko ulega wygojeniu.
Rehabilitacja po uwolnieniu przykurczu rozcięgna dłoniowego
Po zabiegu rozpuszczenia lub usunięcia zwłóknień konieczny jest udział pacjenta w rehabilitacji. Fizjoterapia ma na celu zapobiec tworzeniu się blizn, które mogłyby wtórnie ograniczyć ruchomości palców lub powodować ucisk na nerwy. W trakcie sesji rehabilitacyjnych usprawnia się wzajemny ślizg tkanek i ćwiczy siłę chwytną palców w przywróconym zakresie ruchu. Jest to etap terapii ważny dla pacjenta, ponieważ pozwala uniknąć powikłań takich jak: zespół cieśni kanału nadgarstka czy podwichnięcie stawu palca.
Kasia z recepcji
Masz dodatkowe pytania dotyczące możliwości leczenia choroby Dupuytrena? Umów wizytę u lekarza ortopedy i uzyskaj zalecenia dopasowane do stanu Twojej ręki.
Umów wizytę u ortopedy w Krakowie
Żródła:
Lubahn J., Choroba Dupuytrena [w:] Trumble T., Budoff J., Cornwall R.; Ręka, łokieć, ramię – seria Core Knowledge in Orthopaedics. Edra 2006. s. 309-319.
