Spis treści:
Budowa nadgarstka ból Przyczyny bólu nadgarstka po upadku na rękę Pierwsza pomoc w urazach nadgarstka Diagnostyka – wizyta u ortopedy Leczenie kontuzji nadgarstka Powikłania urazów nadgarstka i kości przedramienia
Kasia z recepcji
Zdiagnozuj uraz nadgarstka - umów konsultację ortopedyczną, na której uzyskasz rozpoznananie i plan leczenia.
Umów wizytę u ortopedy w Krakowie
Budowa nadgarstka ból
Nadgarstek utworzony jest przez dystalne nasady kości łokciowej i promieniowej, dwa szeregi kości nadgarstka (bliższy i dalszy) oraz podstawy pięciu kości śródręcza.
W obrębie nadgarstka możemy wyróżnić stawy takie jak:
- Staw promieniowo-nadgarstkowy (powierzchnia kości promieniowej i chrząstka trójkątna oraz bliższy szereg kości nadgarstka,
- Staw śródnadgarstkowy (połączenie między szeregiem bliższym a dalszym kości nadgarstka),
- Staw nadgarstkowo-śródręczny (dalszy szereg nadgarstka i podstawy kości śródręcza.
Stawy nadgarstka stabilizowane są więzadłami zewnętrznymi oraz śródkostnymi położonymi wewnątrztorebkowo.
Ruchy w stawie nadgarstka
Największą ruchomość posiada staw promieniowo-nadgarstkowy, który umożliwia zginanie i prostowanie, a także ruchy doboczne ręki (odwodzenie i przywodzenie). Pozostałe stawy nadgarstka cechuje nieznaczna ruchomość, niemniej jednak wpływają one na elastyczność ruchów ręką. Kierowanie ręki grzbietem do góry lub do dołu zależy już od stawów pomiędzy kośćmi przedramienia (ruchy odwracania i nawracania).
Przyczyny bólu nadgarstka po upadku na rękę
Zwichnięcie nadgarstka
Uderzenie nadgarstkiem ustawionym w zgięciu grzbietowym generuje siły rozciągające na więzadła dłoniowej strony ręki oraz siły kompresyjne na powierzchnie stawowe i chrząstkę trójkątną. Zwichnięcie polega na nadmiernym przemieszczeniu się kości względem siebie, które najczęściej przebiega z uszkodzeniem więzadeł je stabilizujących. Ból nadgarstka może być objawem zwichnięcia.
Może dojść do zwichnięcia bliższego szeregu nadgarstka względem kości promieniowej (niestabilność promieniowo-nadgarstkowa). W badaniach obrazowych obserwuje się wtedy nadmierną odległość między wyrostkiem rylcowatym tej kości a kością łódeczkowatą. Czasami dodatkowo przemieszczone zostają dołokciowo kość księżycowata i trójgroniasta. Niestabilność śródnadgarstkowa dotyczy nieprawidłowych przemieszczeń kości między szeregiem bliższym i dalszym nadgarstka. Niezależnie od typu urazu, w trakcie poruszania ręką mogą być słyszalne trzaski lub pojawia się uczucie przeskakiwania w nadgarstku.
Złamanie kości nadgarstka
Upadek na nadgarstek może skutkować także złamaniem drobnych kości budujących nadgarstek. Często rozpoznaje się złamanie kości łódeczkowatej i kości trójgroniastej.
Złamanie dalszej nasady kości przedramienia
Złamania kości przedramienia zdarzają się często u kobiet chorujących na osteoporozę (ze względu na obniżoną odporność mechaniczną kości). Jeśli siła uderzenia jest wysoka, złamanie może oczywiście również wystąpić u młodej zdrowej osoby. Złamania obejmują powierzchnię stawową kości promieniowej lub też mogą być zlokalizowane pozastawowo. Klasyfikacje złamań obejmują m.in. złamania Collesa, Smitha (dalsza nasada), złamanie Galeazziego (złamanie kości promieniowej połączone ze zwichnięciem kości łokciowej), złamanie Monteggi (złamanie w 1/3 bliższej kości łokciowej z jednoczesnym zwichnięciem głowy kości promieniowej). W przypadku złamań kości łokciowej lub promieniowej dolegliwości bólowe mogą obejmować bardziej obszar przedramienia niż nadgarstek. Często ból uniemożliwia ruchy odwracania i nawracania przedramienia.
Uszkodzenie chrząstki stawu, chrząstki trójkątnej
W wyniku urazu, najczęściej w przebiegu złamań śródstawowych może dojść do uszkodzenia powierzchni stawowej nadgarstka i/lub chrząstki trójkątnej, co zaburza biomechanikę stawu i zwiększa stopień przeciążeń oddziałujących na chrząstkę. Predysponuje to do przedwczesnego rozwoju zmian zwyrodnieniowych i przewlekłej bolesności nadgarstka, nawet przy wykonywaniu codziennych czynności.
Pierwsza pomoc w urazach nadgarstka
W miarę możliwości nie należy wykonywać ruchów ręką. Nadgarstek i przedramię należy unieruchomić. Stosuje się w tym celu bandaż i/lub podłużny sztywny przedmiot. Aby złagodzić ból, kontuzjowaną okolicę można obłożyć lodem zawiniętym w ręcznik. Ze względu na wysokie ryzyko powikłań, urazy nadgarstka wymagają pilnej konsultacji ortopedycznej.
Diagnostyka – wizyta u ortopedy
Podczas wizyty lekarz ortopeda oceni, które struktury uległy uszkodzeniu i czy wystarczające będzie leczenie zachowawcze czy też konieczne okaże się leczenie operacyjne. Celem wykluczenia złamania wskazane jest wykonanie zdjęć rentgenowskich. Uszkodzenia więzadeł oraz stopień niestabilności oceniane są podczas badania fizykalnego oraz USG stawu nadgarstka. Dodatkowo oceniane są inne uszkodzenia okolicznych tkanek miękkich takich jak ściegna mięśni, nerwów i naczyń krwionośnych.
Jeśli rozpoznano skomplikowane złamanie (np. wieloodłamowe z przemieszczeniem), lekarz może zadecydować o konieczności przeprowadzenia tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego.
Leczenie kontuzji nadgarstka
Leczenie zachowawcze lekko zwichniętego nadgarstka polega na noszeniu ortezy przez okres 6-7 tygodni do czasu wygojenia tkanek. Ciężkie zwichnięcia oraz złamania przemieszczone wymagają podjęcia leczenia operacyjnego. W każdym przypadku konieczny jest udział pacjenta w rehabilitacji, której celem będzie utrzymanie lub przywrócenie siły mięśni i prawidłowego zakresu ruchomości w stawie. Rehabilitacja obejmuje mobilizacje wybranych stawów składowych nadgarstka, terapię powięziową, ćwiczenia wzmacniające mięśnie i poprawiające koordynację ruchów ręki. W procesie zdrowienia ważne są wizyty kontrolne u lekarza ortopedy, który oceni progres gojenia się tkanek oraz w razie potrzeby zmodyfikuje plan fizjoterapii zależnie od indywidualnych potrzeb pacjenta.
Powikłania urazów nadgarstka i kości przedramienia
Do możliwych powikłań urazów okolic nadgarstka lub złamania kości przedramienia należą:
Zespół cieśni nadgarstka
Istotą problemu jest ucisk na nerw pośrodkowy przebiegający po stronie dłoniowej nadgarstka. Ucisk może być wywołany przemieszczonym odłamem kostnym lub kością podczas zwichnięcia. Nierzadko wynika również z uwięźnięcia nerwu w obrębie blizny łącznotkankowej lub pourazowych zmian zwyrodnieniowych.
Przykurcz ischemiczny Volkmanna
Gdy w wyniku urazu dojdzie do zaburzenia przepływu krwi w tętnicach zaopatrujących rękę, wtórnie może to prowadzić do niedokrwienia nerwów i tkanek miękkich. Objawami są zaburzenia czucia, zasinienie palców rąk, obniżona temperatura ręki, ograniczenie czynnego zakresu ruchu palcami, postępujący przykurcz tkanek miękkich.
Zespół Sudecka
Zespół Sudecka charakteryzuje się silnym obrzękiem i przeczulicą w odniesieniu do dotyku i innych bodźców, które normalnie nie wywołują bólu. Nieleczony zespół Sudecka może prowadzić do stopniowego zaniku mięśni, pogorszenia jakości kości i zesztywnienia stawów w okolicy urazu.
Kasia z recepcji
Zauważasz niepokojące objawy w trakcie rekonwalescencji po zwichnięciu lub złamaniu w okolicy nadgarstka?
Umów wizytę u ortopedy i skonsultuj dolegliwości.
Umów wizytę u ortopedy w Krakowie
